پایان نامه تجلّی داستان های پیامبران در قصاید سنایی
فرمت فایل دانلودی: .docxفرمت فایل اصلی: doc
تعداد صفحات: 134
پایان نامه تجلّی داستان های پیامبران در قصاید سنایی
نوع فایل: Word و قابل ویرایش
تعداد صفحات : 134 صفحه
مقدمه
حکیم ابو المجد مجدود ابن آدم سنایی شاعر اندیشمند ایرانی در قرن پنجم و ششم میزیست ودر نیمة اول قرن ششم – بین سالهای ۵۲۵ تا ۵۳۵ هجری- حدود نهصد سال پیش در شهر غزنه واقع در شرق افغانستان در گذشت. از سنایی آثار ارزندهای به جا مانده از جمله مثنویهای اخلاقی و فلسفی و اجتماعی و دیوان غزلیات و رباعیات و قصاید. حکیم سنایی بر فرهنگ و ادبیات پس از خود تأثیر جدی گذاشت و روند شعر فارسی را متحول کرد. تقریباً همان نقشی که نیما در تحول شعر معاصر داشت سنایی هم در تحول غزل و مثنوی عرفانی داشته است.
کوه موجی که به نام ادبیات عرفانی بویژه در شعر فارسی پدید آمد و امروز تأثیر ژرف خود را بر سراسر جهان گذاشته در حقیقت با سنایی پی ریزی شد. او قلمرو اندیشه و تجربة هنری را در شعر فارسی گسترش داد، گونههای متنوع ادبی را آزمود و به نکویی از عهدة آنها برون آمد. تا زمان وی چنین گسترش و وسعتی در تجربة شعری فارسی دیده نشده است. نوآوری ادبی سنایی در سه قلمرو کاملا مسلم است:
نخست در سنت غزل سرایی فارسی سنایی دست به ابداعاتی زد از جمله اینکه شعر تغزلی را که تا آن دوره مستغرق در تجربه های زمینی وشخصی بود به بعد تازه ای آراست و آن را ظرف عواطف دینی و عرفانی ساخت و مضمون های قلندرانه و ملامیتانه را به شعر در آورد. دوم نوآوری در مثنوی بود. او مثنوی را قالب ادبیات تعلیمی و فلسفی عرفانی قرار داد، مثنوی فخری نامه (حدیقه الحقیقه) یکی از موثرترین آثار ادبیات تعلیمی و صوفیانه در زبان فارسی بوده چنان که دیگر شاعران بزرگ فارسی من جمله مولوی و عطار مثنوی های خود را به شیوه سنایی ساختند و دیگران نیز مثنوی های بسیار به تقلید از شیوه سنایی آفریدند.
سومین جلوه خلاق در کار حکیم سنایی، ادبیات انتقادی است. سنایی در قصاید اجتماعی و مثنوی هایش بویژه در کارنامه بلخ به انتقادات اجتماعی پرداخت و این نوع ادبی را هم متحول ساخت. بسیاری از سنت ها و باورهای اجتماعی و دینی اخلاقیات نادرست را به نقد کشید و در غزل های قلندرانة خود به ستیز با جامعة ریا زدة عصر بر خاسته و اعتراض خود را به معیارهای جامعه آن روز نشان می دهد. اعتراض سنایی ، اعتراض در درون نظام های حاکم بود، چنین رویکردی تا آن روز شعر فارسی دیده نمی شود البته ناصر خسرو معترضی بود که بیرون از نظام حاکم ، زبان به اعتراض می گشود .
قصّه پردازی سنایی یکی دیگر از جنبه های خلاقة کار اوست. در روزگار سنایی موجی از توجه به داستان همه جا را فرا گرفته بود . پیش از سنایی ، اخوان الصفا و ابوعلی سینا از داستان های ساده، تاویلات فلسفی ارائه کرده بودند وسنایی احتمالا به تاثیر از آنها داستان را به جانب اندیشه های عرفانی کشاند و پایه گذار داستان های عرفانی در مثنوی شد .او به منابع داستانی بکری دسترسی داشت و آنها را ظرف تجربه ها و اندیشه های عرفانی ساخت. بخشی از جذابیت مثنوی های سنایی مرهون قصّه های پرجاذبه عرفانی و اخلاقی است وسادگی بیان قصه هایش یکی دیگر از دلایل جذابیت آنهاست.