پایان نامه نقد و بررسی دیدگاه فیلیپ کلایتون در باب نفس از دیدگاههای ملاصدرا و علامه طباطبایی
پایان نامه نقد و بررسی دیدگاه فیلیپ کلایتون در باب نفس از دیدگاههای ملاصدرا و علامه طباطبایی
فرمت فایل دانلودی: .docxفرمت فایل اصلی: Doc
تعداد صفحات: 126
حجم فایل: 13 کیلوبایت
پایان نامه نقد و بررسی دیدگاه فیلیپ کلایتون در باب نفس از دیدگاههای ملاصدرا و علامه طباطبایی
نوع فایل: Word و قابل ویرایش
تعداد صفحات : 126صفحه
چکیده
در باب ماهیت نفس و چگونگی پیدایش آن مکاتب بسیاری اظهار نظر کردهاند که از آنها میتوان به مکتب نوپدیدارگروی که فیلیپ کلایتون یکی از طرفداران آن میباشد اشاره کرد. این مکتب هر چند در دسته ماده گرایان قرار میگیرد اما نگرشی خاص از آن را عرضه میکند که بر اساس آن، آنچه به عنوان حیات نامیده میشود از ماده پدید میآید اما قابل تقلیل به ماده نیست. این ویژگی خاص از نگرش به حیات موجب شده است کلایتون سطوح متعددی از آگاهی و حیات را در طبیعت مشاهده نماید که بر مبنای سیر تکامل طبیعی پذیرفته شده از جانب مادهگرایان از ماده پدید آمده است و ابتناء وجودی بر آن نیز دارد اما قابل تقلیل و تحلیل به ماده نباشد. مهمترین این سطوح سطح ذهن بشر است. ذهن به خاطر ویژگی های منتسب به آن همان نفس نزد دیگر فیلسوفان است. نگرش فوق در بادی نظر با دیدگاه فیلسوف و اندیشمند مسلمان ملاصدرای شیرازی و علامه طباطبایی در مسئله جسمانیت الحدوث بودن نفس انسانی نزدیک به نظر میرسد. در ضمن مسیر تکاملی که کلایتون برای نوپدیدار شدن نفس ترسیم میکند بسیار با آنچه ملاصدرا آن را به عنوان ویژگی ذاتی نفس یعنی حرکت جوهری اثبات میکند نزدیک است. در طول بررسی دیدگاه این سه اندیشمند به نفس و چگونگی پدیدار شدن آن میتوان قرابت این دو دیدگاه در مخالفت با جوهر مجرد بودن نفس نسبت به بدن را مشاهده نمود. به نظر میرسد مکتب نوپدیدارگروی که کلایتون به دنبال ارائه مبانی آن میباشد میتواند به عنوان حلقه واسطهای میان اندیشه مادیگروی محض مغرب زمین و نگرش کاملاً عقلانی فلسفه اسلامی باشد زیرا به نحوی مطالعات طبیعی در فلسفه اسلامی پذیرفته شده است و به همین خاطر ملاصدرا بحث نفس را در زمره مطالعات طبیعی طبقهبندی مینماید.
واژگان کلیدی
۱٫ فیلیپ کلایتون: فیلسوف و دین شناس آمریکایی(۱۹۵۵م) است. او دکترای خود را در دو رشته فلسفه و دین پژوهی از داشگاه ییل دریافت کرد و در دانشگاه های هاوفورد، ویلیامز و دانشگاه ایالتی کالیفرنیا به تدریس اشتغال داشته است. وی از زمره اندیشمندانی است که در موضوعات مختلف در زمینه تناسبات موجود میان باورهای دینی و علمی به مطالعه میپردازند. از جمله موضوعات مورد توجه او مسئله نوپدیداری در سطح ذهن و آگاهی میباشد.
۲٫ ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین محمد قوامی شیرازی معروف به ملاصدرا (۱۰۵۰ -۹۸۰٫ق) در شیراز به دنیا آمد. وی اندیشمند و فیلسوف بزرگ اسلامی است که مکتب حکمت متعالیه را پایه گذاری نمود. در این زمینه شاگردانی را تربیت کرد که از میان آنها ملامحسن فیض کاشانی و ملاعبدالرزاق لاهیجی از نام میبرند. وی کتاب هایی نیز تألیف کرد که از مهمترین آنها میتوان به الحکمه المتعالیه فی الاسفار الاربعه العقلیه، اتحاد عاقل و معقول و تفسیر قرآن کریم اشاره نمود.
۳٫ علامه طباطبایی: علامه محمد حسین طباطبایی (۱۳۲۱٫ق) در شادآباد تبریز متولد شد. برای تحصیل علوم دینی به نجف اشرف هجرت کرد و از اساتید بزرگ آنجا در زمینه فقه، اصول فقه، فلسفه و ریاضیات استفاده نمود. پس از پایان دوران تحصیل به قم نقل مکان نمود و در آنجا به تدریس و تألیف پرداخت. یکی از مهمترین تألیفات ایشان کتاب المیزان فی تفسیر القرآن است که در قم نگاشته شد. او به عنوان استاد و مدرس در مکتب فلسفی ملاصداری شیرازی شناخته میشود. ایشان در سال ۱۴۰۲ قمری در قم درگذشت.
۴٫ نوپدیدارگروی: مکتب اصالت مادی است که در مقابل در مکتب ماده گروی محض و دوگانه گروی قرار میگیرد. این مکتب قائل به وجود سطوحی در عالم ماده است که قابل تقلیل به ماده و خواص آن نمی باشد.
۵٫ نوپدیداری حداکثری: محتوای مکتب نوپدیدارگروی است که ماده را امری حقیق میداند اما طبیعت را منحصر به ماده نمی داند بلکه اجزای مادی جهان را پیوسته در حال تأثیر و تأثر در یکدیگر میبیند که بر اثر آن پیوسته سطح جدیدی در هستی نوپدید میشود.
۶٫ نفس و ذهن: این دو واژه به حقیقتی واحد اشاره دارند. در نگرش نوپدیدارگروی نفس و ذهن سطحی از طبیعت است که برخاسته از ماده میباشد اما قابل تقلیل به آن نمی باشد.
۷٫ فرارویدادگی: رهیافتی برای تبیین چگونگی ارتباط ذهن و مغز و یا رشته های عصبی مغزی است ک میگوید: ذهن به عنوان سطحی فوقانی ابتناء وجودی بر مغز دارد و مغز به عنوان سطح زیرین تعیین کننده فعل و انفعالات موجود در ذهن است.
فهرست مطالب
مقدمه. 1
اهمیت و ضرورت پرداختن به این بحث… 2
پرسشهای اصلی.. 2
پرسشهای فرعی.. 3
فرضیه. 3
روش تحقیق.. 3
تنگناهای تحقیق.. 3
مروری بر فصلها 4
فصل اول: دیدگاه فیلیپ کلایتون در باب نفس
1-1. درآمد. 6
1-2. زندگی نامه علمی فیلیپ کلایتون.. 6
1-3. بررسی مفاهیم.. 7
1-3-1. مادهگروی و دوگانهگروی.. 7
1-3-2. نوپدیدارگروی.. 7
1-3-3. نوپدیداری حداکثری.. 8
1-3-4. نفس و ذهن.8
1-3-5. فرارویدادگی.. 8
1-4. ترسیم دیدگاه کلایتون در باب نفس…. 8
1-5. جایگاه نوپدیدارگروی در میان مکاتب گوناگون.. 10
1-6. منشأ پیدایش مکاتب گوناگون..10
1-6-1. بدن فیزیکی و مادی است… 10
1-6-2. نفس یا ذهن غیر فیزیکی و غیر مادی است… 11
1-6-3. نفس با بدن در تعامل است… 11
1-6-4. فیزیک و ماده با غیر فیزیک و غیر ماه نمیتواند تعامل داشته باشد. 11
1-7. رویکردهای گوناگون به اصول چهارگانه. 12
1-7-1. مکاتب مبتنی بر انکار اصل اول.. 12
1-7-1-1. اصالت ذهن باوری.. 13
1-7-1-2. اصالت ذهنی عینی.. 13
1-7-2. مکاتب مبتنی بر انکار اصل دوم. 14
1-7-2-1. حذفگروی.. 14
1-7-2-2. رفتارگروی.. 14
1-7-2-3. این همانی مصداقی.. 15
1-7-2-4. این همانی نوعی.. 15
1-7-2-5. نوپدیدارگروی حداقلی.. 16
1-7-2-6. حیاتیگروی.. 16
1-7-3. مکاتب مبتنی بر انکار اصل سوم. 16
1-7-3-1. توازیگروی.. 17
1-7-3-2. فرانمودگروی.. 17
1-7-4. مکاتب مبتنی بر انکار اصل چهارم. 18
1-7-4-1. تعاملگروی.. 18
1-7-4-2. تقارن انگاری.. 18
1-8. مکتب نوپدیدارگروی مورد پذیرش کلایتون و رویکردهای آن.. 18
1-8-1. نوپدیداری حداقلی یا نوپدیداری معرفت شناختی.. 19
1-8-2. نوپدیداری حداکثری یا نوپدیداری وجود شناختی.. 20
1-9. تاریخچه نوپدیدارگروی.. 22
1-9-1. ارسطو. 22
1-9-2. افلوطین(حدود273-203.م)23
1-9-3. هگل (1831-1770.م) 23
1-9-4. تاریخ معاصر. 24
1-10. روش کلایتون در بحث از نوپدیداری.. 24
1-11. اصول نوپدیداری حداکثری.. 26
1-12. علوم، زیربنای مطالعات نوپدیداری.. 26
1-12-1. موارد نوپدید در طبیعت و رابطه آن با علوم. 27
1-12-1-1. رسانایی در علم فیزیک و مسئله نوپدیداری.. 27
1-12-1-2. نمونههای مصنوعی و مسئله نوپدیداری.. 28
1-12-1-3. مطالعات زیست شیمی و مسئله نوپدیداری.. 31
1-12-1-4. مطالعات زیست شناختی و مسئله نوپدیداری.. 33
1-12-1-4-1. نقش سنجشی و قیاسی.. 33
1-12-1-4-2. نقش بازخوردی.. 33
1-12-1-4-3. نقش فعل و انفعالات عام و موضعی.. 34
1-12-1-4-4. نقش سلسله مراتب تو در تو. 36
1-13. نوپدیداری در حیات… 37
1-13-1. تغییرات وجودی.. 37
1-13-2. خودآگاهی.. 38
1-14. تبیین سطوح نوپدیدار در حیات… 39
1-15. رابطه نفس و ذهن.. 43
1-16. طرح مسئله ماهیت ذهن.. 44
1-17. ماهیت آگاهی به عنوان ویژگی ذهنی.. 47
1-17-1. شبکههای عصبی آگاهی.. 48
1-17-2. مشکل اتکا بر مطالعه شبکههای عصبی آگاهی.. 50
1-18. فرارویدادگی رهیافتی برای برون رفت از تنگنای تبیین.. 52
1-18-1. تعریف فرارویدادگی.. 53
1-18-2. ارکان و تقسیمات فرارویدادگی.. 53
1-18-3. اصول فرارویدادگی.. 54
1-18-4. نحوه ابتناء در فرارویدادگی و موضع کلایتون در قبال آن..54
1-18-5. نتیجه مهم مترتب بر فرارویدادگی.. 57
1-19. حقیقت انسان از دید کلایتون.. 57
1-20. نوپدیداری و تعالی نفس…. 58
1-21. مروری بر فصل.. 58
فصل دوم: دیدگاه صدرالمتألهین شیرازی و علامه طباطبایی در باب نفس
2-1. مقدمه. 62
2-2. ترسیم کلیات دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی و طرح مسئله. 63
2-3. بررسی مفاهیم.. 63
2-3-1. وجود و اصالت آن.. 63
2-3-2. تشکیک مراتب وجود. 66
2-3-3. حرکت… 67
2-3-4. حرکت جوهری.. 67
2-4. حقیقت نفس از دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی.. 68
2-5. چگونگی پیدایش نفس از دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی.. 70
2-5-1. پیدایش جسمانی نفس…. 70
2-5-2. رد پیدایش روحانی نفس…. 71
2-5-3. نفس پیش از پیدایش مادی.. 72
2-6. نحوه وجود نفس از دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی.. 75
2-7. مراتب نفس از دیدگاه ملاصدرا وعلامه طباطبایی جمانیت الحدوث بودن 76
2-8. ارتباط نفس و بدن از دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی.. 82
2-8-1. کیفیت ارتباط نفس و بدن.. 82
2-8-2. رابطه تعلقی نفس و بدن.. 85
2-8-3. تأثیر و تأثر متقابل نفس و بدن.. 87
2-8-4. رابطه افعال جسم و نفس…. 89
2-8-5. ارتباط همیشگی نفس و بدن.. 89
2-8-6. مرگ و مفارقت نفس از بدن.. 90
2-9. مروری بر فصل.. 90
فصل سوم: بررسی دو دیدگاه
3-1. بررسی دیدگاه کلایتون و ملاصدرا و علامه طباطبایی در باب نفس…. 93
3-1-1. گفتگو میان آراء کلایتون و ملاصدرا و علامه طباطبایی.. 93
3-1-2. پذیرش نفس از جانب کلایتون و ملاصدرا و علامه طباطبایی.. 94
3-1-3. وجوه قابل بررسی میان آراء کلایتون و ملاصدرا و علامه طباطبایی.. 95
3-1-3-1. حرکت جوهری.. 95
3-1-3-2. حقیقت نفس… 96
3-1-3-3. پیدایش جسمانی نفس… 97
3-1-3-4. رابطه نفس و بدن. 98
3-1-3-5. لوازم بحث نفس شناسی.. 99
3-2. امتیازات دو دیدگاه 100
3-3. نتیجه گیری و جمعبندی دیدگاه کلایتون، ملاصدرا و علامه طباطبایی 101
3-4. بررسی تطبیقی.. 103
3-5. مروری بر فصل.. 104
خاتمه: نتیجهگیری، پیشنهادها، محدودیتها
4-1. نتیجه گیری.. 106
4-2. پیشنهادها 106
4-3. محدودیتها 107
4-4. مروری بر فصل.. 108
پیوستها 109
تاریخ مادهگروی و دوگانهگروی.. 109
نفس و متافیزیک…. 112
زندگی نامه صدر المتألهین معروف به ملاصدرا 117
زندگی نامه علامه طباطبایی.. 119
رابطه وحدت و کثرت… 125
نفس پس از مفارقت از بدن.. 126