پایان نامه بررسی و نقد آیات ابتلاء، مباهله، و صادقین در کتاب تفسیر المنار رشید رضا

پایان نامه بررسی و نقد آیات ابتلاء، مباهله، و صادقین در کتاب تفسیر المنار رشید رضا

فرمت فایل دانلودی: .docx
فرمت فایل اصلی: doc
تعداد صفحات: 115

پایان نامه بررسی و نقد آیات ابتلاء، مباهله، و صادقین در کتاب تفسیر المنار رشید رضا
نوع فایل: Word و قابل ویرایش
تعداد صفحات : 115 صفحه

چکیده
در میان آیاتی که بر مبحث امامت دلالت دارند، آیه ابتلاء ناظر به امامت عامه و آیات مباهله و صادقین دلالت به امامت و برتری اهل بیت پیامبر اکرم بر دیگران دارند.در آیه ابتلاء، عمده بحث بر سر جمله «قال انی جاعلک للناس اماما» است که نتیجه ابتلای حضرت ابراهیم و اعطای مقام بالاتری از نبوت است. ولی رشیدرضا این جمله را جدای از ما قبل تفسیر کرده و امامت را همان نبوت و رسالت می داند، که با توجه به سیاق آیه و برخی روایات، حرف او رد شده است. آیه دیگر، آیه مباهله است، پیامبر اکرم در روز مباهله در حالی که دست امام حسن و امام حسینرا به دست داشت و امیرالمومنین و حضرت زهرا همراه ایشان بودند، برای مباهله با نصارای نجران حاضر شدند. این اقدام، بر اساس روایات شیعه و اهل سنت بر برتری امام علی و اهل بیت اشاره دارد. در مقابل اکثریت اندیشمندان اهل سنت که با نظریه شیعه در تطبیق آیه موافقند، برخی مثل رشیدرضا، در روایات و انطباق آنها تلاش در جهت تحریفشان نموده اند. علمای شیعه در ذیل این آیه شریفه به دو شیوه استدلال کرده اند: اول اینکه نفس پیامبر بودن به معنای حقیقی غیر ممکن است، پس معنای مجازی آن یعنی تساوی در تمامی شئونات است، و مقصود مساوات در تمامی جهات بجز نبوت است، (مانند: عصمت، أولی بالمومنین و…). دلیل دیگر این است که به وسیله اثبات افضلیت توسط این آیه صغرای استدلال عقلی فراهم می شود که کبرای آن قبح تقدم مفضول بر افضل است. در آیه صادقین عمده استدلال بوسیله آن بر لفظ «صادقین» و لزوم اتباع از آن است. کلمه «صدق» در اصل به معنای مطابقت گفتار و یا خبر، با خارج است و مجازا در اعتقاد و عزم و اراده و عمل نیز استعمال شده است. در این آیه مقصود از صدق، معنای مجازی و وسیع آن است، نه معنای لغوی و خاص آن. صاحب المنار در تفسیر آیه از کنار آن به سادگی عبور نموده و با عام دانستن معنای صادقین در آیه، از روایتهای مختلفی که از طرق شیعه و اهل سنت، در تطبیق صادقین به امام علی و امامان شیعه وارد شده، چشم پوشی کرده است. ولی مفسران شیعه «صادقین» در آیه را به دو دلیل، حمل بر امیرالمومنین کرده اند: یکی معیت و همراهی با آنها و دیگری اطلاق در دستور به تبعیت از ایشان.
واژگان کلیدی: آیه ابتلاء. مباهله. صادقین. تفسیر المنار. رشیدرضا